Qua sai lầm trong Cải cách ruộng đất, xây dựng quan điểm lãnh đạo. Nguyễn Mạnh Tường . Tham luận đọc tại cuộc họp Mặt trận Tổ quốc ở Hà Nội ngày 30.10.1956 . Trang bìa tập san Tự Do Diễn Đàn (Th. 12/1956) có đăng bài tham luận của Ls. Nguyễn Mạnh Tường. Tập san này Ý nghĩa của việc cải táng. Cải táng, sang cát, bốc mộ là một phong tục lâu đời, là thể hiện cái tâm của người sống với người thân đã khuất, an tâm với niềm tin… họ không bỏ người thân thối rữa trong đất ẩm, ở dưới lớp áo quan mục nát sập sụt, mà xây tục cải táng. Khảo sát của T.Harison về người Kali-bit ở Kalimantan cho rằng, sự cải táng và dựng cự thạch, ở đó có những khái niệm về sự du lịch của người chết sang thế giới bên kia. Ở Triều Tiên, việc cải táng cũng thường diễn ra trong các Dohmen và Menhia12. Đó @signoreV @namd Miền Bắc có tục cải táng khiếp kinh. Giờ ai ai cũng thiêu hết kể cả ở quê vì sạch sẽ mà được nhà nước hỗ trợ. Giờ ai ai cũng thiêu hết kể cả ở quê vì sạch sẽ mà được nhà nước hỗ trợ. Mặc dù liên minh với dòng tu Amun ở Thebes, Piankhy chọn cai trị từ thủ đô Napata ở Nubia. Ông được an táng trong một kim tự tháp ở el-Kurru, bắc Gebel Barkal. Những nhà cai trị về sau cũng được an táng trong các kim tự tháp. Những kim tự tháp này rất khác Fast Money. Your browser does not support the audio element. Sau 30 tháng Tư 1975, trong hàng ngàn quân dân cán chính miền Nam bị đưa ra các trại tập trung miền Bắc, một số chôn thây trong các nghĩa trang tạm bợ sơ sài tại những vùng sâu vùng xa đó. Trong loạt bài ký ức 40 năm, Thanh Trúc thuật lại trình tự câu chuyện bốc mộ tù cải tạo ở miền Bắc như sau Trộm hài cốt mang về trong Nam Đó là những nghĩa trang chôn tù tập trung là quân nhân miền Nam chết trong thời gian đi cải tạo, địa điểm là những vùng xa xôi hiểm trở như Làng Đá, Đồi Cây Khế, Kiên Thành, Dõng Hóc… Đến thập niên 80 khi sự đi lại trong nước tương đối dễ dàng hơn, thân nhân trong Nam tìm cách ra tận nơi, thuê mướn người địa phương đào mộ lúc đêm rồi trộm hài cốt mang về trong Nam. Đó là lý do nhiều gia đình đã bốc lộn hài cốt người khác. Lúc đó bốc đâu mười mấy cái, tạm bợ lấy cái quách rồi chuyển sang cái đồi bên kia, cứ đánh số thứ tự rồi chờ thử DNA. Mộ nhà tôi đánh số 21, may là nhờ thử DNA chứ không thì cũng không biết có phải hay không. -Bà Nhung Năm 2010 tại Hoa Kỳ, tổ chức VAF Sáng Hội Việt Mỹ, do cựu quân nhân Nguyễn Đạc Thành sáng lập, loan báo chương trình bốc mộ tù cải tạo Làng Đá “Năm 2007 chúng tôi về Việt Nam, được sự chấp thuận của thứ trưởng ngoại giao Nguyễn Phú Bình và được đi tìm mộ tù cải tạo. Và 2010 do chính quyền địa phương làm khu du lịch Thác Bà để phát triển kinh tế cho xã Cẩm Nhân, phải mở con đường cho nên sẽ giải tỏa khu mộ Làng Đá nằm sát hồ Thác Bà chừng hai chục thước mà thôi. Đó là lý do mà chúng tôi xin được cải táng khu mộ Làng Đá. Chúng tôi cũng đã hướng dẫn một số gia đình bốc mộ ở Đồi Cây Khế, ở xã Kiên Thành, ở Dõng Hóc và một số nơi khác nữa ở Sơn La. Sau đó chúng tôi lại dẫn một số gia đình anh em tù cải tạo đi bốc mộ ở Thanh Hóa, Nghệ Tĩnh. Đã có 225 hài cốt về với gia đình, trong đó 80 hài cốt của anh em tử sĩ mất tích trong chiến tranh được đưa vào Chùa Nghệ Sĩ để thờ. Số còn lại thân nhân đưa về cải táng ở gia đình.” Bốc mộ ông Lương Văn Hoa ở Làng Đá. Một thành viên của VAF ở California, ông Nguyễn Quang, cựu tù chính trị 13 năm qua các trại lao động ngoài Bắc từ trại 1 đến trại 7 tình Yên Bái, từ trại Đầm Đùn ở Thanh Hóa đến trại Z30D ở Hàm Tân trong Nam, cho biết “Tù nhân chính trị chết thứ nhất là thiếu ăn, thứ hai là bệnh tật thiếu thuốc, thứ ba là quá nản chí mà nhiều người tự sát chết. Khi đồng đội nằm xuống thì chúng tôi có hứa sẽ đưa họ về miền Nam. Trong thời gian ra tù và khi được đi định cư tại Mỹ, chúng tôi mới có đủ sức khỏe và điều kiện để tham gia vào chương trình đi lấy hài cốt do ông Nguyễn Đạc Thành hướng dẫn. Trước đây gọi là tổng hội HO, sau này đổi thành Vietmanese American Foundation. Năm 2010 chúng tôi bắt đầu đi. Chúng tôi đã tìm kiếm khoảng trên 500 ngôi mộ ở miền Bắc và miền Trung Việt Nam. Những ngôi mộ đó chôn rất đơn sơ. Những trại có điều kiện thì người ta cho những tấm ván để chôn, có những trại bó bằng áo quần hoặc bó bằng vạt tre. Chẻ tre chẻ nứa ra, bện lại thành tấm sáo rồi bó lại chôn, thế thôi. Khi tù nhân đi chôn tù nhân thì chúng tôi có làm mộ bia, một là bằng đá, hai là bằng ván rồi viết tên. Có điều kiện thì kiếm những cái chai nhỏ như chai Penicillin hay Streptomicin mà có nắp cao su đậy ở trên, viết tên vào giấy bỏ vào trong cái chai đó và liệm chung. Thành thử khi đào lên thì nhận diện được tên họ và quê quán rất dễ dàng. Khi biết được tên, quê quán thì chúng tôi đăng báo. Trường hợp gia đình muốn lấy hài cốt thì phối hợp đi theo chúng tôi ra địa phương đó để xin giấy phép cho họ bốc mộ về trong miền Nam. Cũng có một số bốc được mộ nhưng làm DNA không được là vì nó mục nát cả rồi, thành thử chính quyền địa phương không cho mang về Nam.” Đường đi thì rất khó khăn, từ Yên Bái vượt qua hồ Thác Bà rồi đi vô, không thì phải vòng xuống tỉnh Lai Châu rồi đi vô. Đường xấu và hẹp, đi từ sáng đến chiều, ở lại nhà dân đến sáng hôm sau mới xác định vị trí nhờ cái sơ đồ mà chính quyền địa phương đưa cho. -Ông Huỳnh Khương Ân Cũng từ California, bà Nhung, vợ cố đại úy Lương Văn Hòa, cho biết sau ngày 30 tháng Tư 75 chồng bà được lệnh trình diện tại Cần Thơ. Đến 1978 bà nhận được giấy báo tử “Chưa thăm nuôi thì ông đã mất, nhận giấy báo tử mới biết mất ở ngoài Bắc, họ để là huyện Cẩm Nhân, Hoàng Liên Sơn.” Năm 2010, bà Nhung đọc báo, biết việc làm của VAF nên liên lạc và nhở tổ chức này giúp tìm kiếm hài cốt người chồng xấu số “Hồi 2010 thì tôi về tới Sài Gòn, gặp ông Nguyễn Đạc Thành, ổng lo giấy tờ này kia sẵn sàng mới mua vé ra Hà Nội. Ở đó mới xin phép giấy tờ rồi mới đi ra ngoài Yên Bái, ra ngoài xã Cẩm Nhân. Ở đó một tuần được giấy phép rồi mới được bốc. Lên cũng chẳng biết mộ ai với mộ ai thì cũng trăm sự nhờ ông Nguyễn Đạc Thành. Lúc đó bốc đâu mười mấy cái, tạm bợ lấy cái quách rồi chuyển sang cái đồi bên kia, cứ đánh số thứ tự rồi chờ thử DNA. Mộ nhà tôi đánh số 21, may là nhờ thử DNA chứ không thì cũng không biết có phải hay không. Chi phí thì hội của ông Nguyễn Đạc Thành lo phần giấy tờ bên đó, còn chi phí máy bay thì mình lo. Ông không có lấy của mình đồng bạc nào.” Phải hai năm sau, kết quả thử nghiệm DNA xác nhận đó là hài cốt của cố đại úy Lương Văn Hòa, bà Nhung trở về và được người của VAF hướng dẫn ra Bắc làm thủ tục bốc hài cốt về Nam để hỏa táng. Hiện tro cốt người chết được ký gởi trong một ngôi chùa ở Hóc Môn. Công việc nhiêu khê, phức tạp Đi tìm kiếm để bốc mộ người thân chết trong trại cải tạo ngoài miền Bắc là một công việc nhiêu khê, phức tạp, chưa kể đến tâm trạng buồn bã của nó. Từ Việt Nam, ông Huỳnh Khương Ân, con rể cố thiếu tá Trần Đình Năm, thuật lại chi tiết “Ba vợ tôi đi tập trung cải tạo ở Biên Hòa, cuối hè 76 thì ông được chuyển ra Bắc ở trại tập trung ở Hoàng Liên Sơn.” Bốc mộ Ông Hạnh ở Làng Đá. VAF PHOTO. Năm 1977 thiếu ta Trần Đình Năm mất nhưng đến năm 1978 gia đình mới nhận được giấy báo tử “Nhờ ông Nguyễn Đạc Thành tìm ra vị trí ở đó, Làng Đá, huyện Cẩm Nhân, tỉnh Yên Bái. Biết được vị trí ở đâu để mà đi ra cũng là một cái khó khăn rồi. Tôi cầm tờ giấy mà tôi cũng không mường tượng là nó ở vị trí nào ở ngoài Bắc, thì nhờ ông Nguyễn Đạc Thành và cái hội ở bên Mỹ liên lạc hẹn cùng nhau đi. Đường đi thì rất khó khăn, từ Yên Bái vượt qua hồ Thác Bà rồi đi vô, không thì phải vòng xuống tỉnh Lai Châu rồi đi vô. Đường xấu và hẹp, đi từ sáng đến chiều, ở lại nhà dân đến sáng hôm sau mới xác định vị trí nhờ cái sơ đồ mà chính quyền địa phương đưa cho. Lúc đào xuống thì không gặp, phải đào từng hố từng hố rồi dịch chuyển dần dần thì mới tìm được một số hài cốt. Trong đoàn có một chuyên viên khảo cổ tên là Julie Martin giúp để xác định xương nào có thể lấy được mẫu hầu có thể thử DNA tốt nhất. Sau đó nhờ một bệnh viện ở Texas giúp xác định miễn phí DNA cho tổ chức của chú Thành, qua đó mới xác định đó là hài cốt của ba vợ tôi.” Hai năm sau, ông Huỳnh Khương Ân ra Yên Bái đưa hài cốt nhạc phụ về để hỏa táng, tiếp đó đưa vào một ngôi chùa ở Đồng Nai để tiện việc hương khói “Tôi muốn có một cơ hội để gởi lời cám ơn đến tổ chức thiện nguyện của ông Nguyễn Đạc Thành cùng những thân hữu ở Mỹ cũng như ở Úc đã hỗ trợ cho chúng tôi về mặt tài chính để mà trang trải tất cả chi phí cần có để mang hài cốt người thân của chúng tôi ngoài đó về. Thứ hai nữa là cũng cảm ơn đại sứ quán, lãnh sự quán Hoa kỳ ở Việt Nam, cảm ơn chính quyền Việt Nam để chúng tôi có thể mang hài cốt về nơi ba vợ tôi đã sinh sống.” Trong lúc việc bốc mộ tù cải tạo, được coi là giai đoạn một, tạm ngưng để bước vào giai đoạn hai mà VAF Sáng Hội Việt Mỹ đang cố gắng thực hiện là trùng tu Nghĩa Trang Quân Đội Biên Hòa. Đây là một nghĩa trang lớn ở Bình Dương với mộ binh sĩ miền Nam chết trong chiến tranh, sau 1975 đổi tên thành Nghĩa Trang Nhân Dân Bình An. Tính đến lúc này, ngôi mộ đã được tôn tạo lại theo một mẫu giống nhau. Nỗ lực trong những ngày tới của VAF Sáng Hội Việt Mỹ là vận động cho ra đời một ủy ban chuyên trách trùng tu Nghĩa Trang Quân Đội Biên Hòa để trên mười ngàn ngôi mộ còn lại được trùng tu theo một kiểu đồng nhất hầu giữ được tính cách trang nghiêm cho nghĩa trang. Trong chương trình Midnight Talk 20 Nguồn gốc người Việt, một khán giả miền Nam hỏi rằng tại sao ở miền Bắc có tục cải táng mà miền Nam lại không có. Hình ảnh minh họa một đám tang của một quý tộc vào thế kỉ 17 ở Việt Nam. Các chủ tọa có vẻ cũng bối rối trước câu hỏi này, và có lẽ cũng nhiều người thắc mắc, nay trong phạm vi bài viết này tôi thử lý giải điều đó, với tư cách là một người đã có những trải nghiệm thực tế. Cải táng hay còn gọi bằng các từ như bốc mộ, bốc mả, cải mả, sang cát, sang tiểu là một tập tục mà sau khi người chết đã ba năm đoạn tang rồi hoặc vài năm nữa, thì con cái sẽ tiến hành cải táng. Cải táng tức là đào huyệt mộ lên, nhặt xương của người chết, bỏ vào tiểu sành hoặc quan quách rồi đem đi chôn chỗ khác. Giải thích cho lý do tiến hành cải táng, sách Việt Nam phong tục lý giải có bốn cớ như sau. Một là nhà nghèo, khi chôn dùng ván kém chất lượng, đến khi ván hư nát sẽ động tới thi hài. Hai là chỗ chôn đất mối kiến, lũ lụt. Ba là gia đình người sống gặp chuyện không may, thì cũng cải táng bởi có thể do chôn người chết ở chỗ đất xấu. Bốn là gia đình đó muốn cầu công danh phú quý. Nhìn lại lịch sử, người xưa đã quan tâm tới Đạo gia tiên từ rất sớm, theo sách Đại Việt sử ký toàn thư, Triệu Đà làm vua ở Nam Việt, nhưng có lần nói với sứ giả nhà Hán rằng mồ mả tôi nay ở Chân Định. Sách An Nam chí lược chép về phong tục người dân thời Trần ở Đại Việt vào thế kỉ 13 “Ngày mồng một tháng mười lương nguyệt, có trưng bày hào - soạn để cúng ông bà, gọi là cúng "tiến tân" cơm mới”. Sử cũng chép những sự kiện liên quan tới hài cốt người chết, như việc nhà Minh sai đào hài cốt cha Lê Lợi, và ông phải sai người lấy lại; hay việc Nguyễn Ánh phải dùng lễ "chiêu hồn nạp táng” để chôn lại cho cha mẹ mình, một nghi lễ mà do mất đi hài cốt, phải dùng thân cây đẽo lại hình người, gọi hồn người chết nhập vào đó và chôn lại vào phần mộ. Chứng tỏ vào thời cổ người dân đã có những sinh hoạt tín ngưỡng về Đạo gia tiên và hài cốt là một phần quan trọng của tín ngưỡng. Trở lại với cách giải thích của sách Việt Nam phong tục cũng có lý, tuy nhiên nó không phải là lý do chính để cải táng hay không ở một số cộng đồng người. Ví dụ cộng đồng nơi tôi đang sống, ở Nghệ Tĩnh, nơi có truyền thống dòng họ rất mạnh mẽ với các dòng họ nổi tiếng như họ Hồ ở Quỳnh Lưu, họ Nguyễn Cảnh ở Thanh Chương... Truyền thông dòng họ ở đây về mặt bản chất nghĩa là gì? Nó bắt nguồn từ việc thờ cúng gia tiên đã thành tục lệ tín ngưỡng của mỗi gia đình nên được tôn sùng gọi là Đạo gia tiên, sau đó là sự yêu thương, đùm bọc nhau không chỉ trong gia đình mà còn anh em trong dòng họ. Văn hóa dòng họ có thể nói có hai phần, phần âm và dương, phần dương tức là phần dành cho đời sống, ví dụ như làm việc để sinh kế, còn phần âm là phần dành cho tổ tiên, những người đã khuất trong dòng họ, ví dụ như việc tế tự. Hiện nay ở Nghệ Tĩnh đa phần mỗi dòng họ đều có nhà thờ lớn nhất gọi là Nhà thờ Đại tôn, trong mỗi họ thì chia ra các chi, mỗi chi đều có nhà thờ riêng gọi là nhà thờ Trung tôn. Mỗi chi đều có một khu đất riêng trong nghĩa địa để chôn người trong chi đó. Nếu người nào chết thì sau hơn 3 năm, người nhà tiến hành bốc mả và đưa lên nghĩa địa chung của chi họ. Ví dụ như dòng họ Đặng Đình của tôi ở xã Thanh Liên, ông tổ vào Thanh Chương lập nghiệp, sinh ra được 6 người con trai, thì thành 6 chi họ, 6 chi đều có nhà thờ Trung tôn riêng, hàng năm có 2 ngày giỗ chung lớn nhất là ngày giỗ ở nhà thờ Đại tôn và ngày giỗ ở nhà thờ Trung tôn. Hình ảnh mô tả những sinh hoạt và kiến trúc của người dân thời Đông Sơn. Tại sao lại phải tốn các thủ tục khá phức tạp, nhất là vào thời phong kiến chẳng hạn, thứ nhất đó là một tập tục mà về mặt tâm linh nhiều người tin rằng việc chôn chung với nhau như vậy, sẽ mang lại sự vui vẻ, hạnh phúc cho người đã chết, vì họ có thể được ở gần nhau, gồm vợ chồng, anh em, chú bác… tức theo nguyên tắc "dương sao, âm vậy”. Thứ hai, việc chôn ở nghĩa trang chung, đảm bảo rằng phần mộ đó sẽ được thay phiên nhau chăm sóc từ con cháu đời sau. Bởi vì tất cả các thành viên còn sống sẽ phải có trách nhiệm bảo quản và chăm sóc nghĩa trang. Những người không có con trai, gọi là “tuyệt tự”, do có nhà thờ và nghĩa trang chung, sẽ được đảm bảo rằng họ vẫn sẽ được cúng tế ở nhà thờ và mộ phần được chăm sóc chu đáo. Nguyên tắc đặt mộ là mộ ông bà tổ tiên ở hàng trên cùng, mộ vợ cạnh mộ chồng, “nam tả, nữ hữu”, sau đó là các đời tiếp sau. Những người tự tử không được phép chôn trong nghĩa địa chung. Vì vậy những người còn sống khi lên nghĩa trang sẽ biết mình sẽ được chôn ở thứ tự nào trong đó, biết được vị trí của tổ tiên qua thứ tự, hình thành một nhân cách theo tôn ti trật tự rất đặc biệt. Việc những ai tự tử không được chôn trong nghĩa trang chung cũng là lời răn cho con cháu, phải sống có trách nhiệm, không được phép tự hủy hoại bản thân. Còn tại sao miền Nam không có tập tục cải táng, có lẽ nó phát xuất từ việc truyền thống dòng họ đã phai tàn khi người dân di cư vào đây. Nhiều gia đình duy trì tục thờ cúng tổ tiên, tuy nhiên đa phần không có nhà thờ chung, gia phả, hay nghĩa trang chung để tế tự như ở ngoài miền Bắc. Ngoài việc tìm hiểu tập tục văn hóa qua việc cải mả, chúng ta cũng nhận thấy rằng những mặt tốt đẹp của người xưa, khi đặt ra các qui tắc, cách thực hành tín ngưỡng vừa để giữ gìn truyền thống biết nhớ tới người đã khuất, từ người trực tiếp sinh ra mình, tới bậc tổ tiên, vừa không quên nguồn cội, vừa để răn dạy thế hệ sau sống phải có trách nhiệm và có tôn ti trật tự, không chỉ trong gia đình, dòng họ mà còn với cả xã hội. Đặng Quỳnh Lê Tư liệu tham khảo 1. Việt Nam phong tục, Tác giả Phan Kế Bính. Nhà xuất bản Văn học, 2005, trang 37, 38. 2. Việt Nam từ điển, quyển thượng, Nhà sách Khai trí, 1970, trang 156. 3. Đại Việt sử ký toàn thư, Nhà Xuất bản Thời đại, 2013. 4. Lam Sơn thực lục, Nhà Xuất bản Tân Việt, 1944, Dịch giả Mạc Bảo Thần. 5. Đại Nam nhất thống chí Nhà Xuất bản Thuận Hóa, 2006. 6. Link về Video với nội dung Nguồn gốc của người Việt, Một góc nhìn phi chính thống, phần 4. Tiếng Việt - Văn Việt - Người Việt là chuyên mục mới trên báo Nông nghiệp Việt Nam, được đặt theo tên một cuốn sách của Giáo sư Cao Xuân Hạo, nhà ngữ học và là một trí thức tinh hoa của đất nước. Tên chuyên mục cũng nói hộ sự kỳ vọng kiến tạo và chấn hưng những giá trị đang bị xô lệch bởi cơn bão thời đại vốn lẫn nhiều gió độc. Ở đây, các nhà nghiên cứu và người Việt nói chung quan tâm đến văn hóa dân tộc sẽ góp tiếng nói sâu sắc, chính trực trong một khát vọng chung nhằm góp phần xây dựng những nền tảng quan yếu cho một xã hội tốt đẹp trong hiện tại và cho tương lai. Rất mong nhận được sự ủng hộ, chia sẻ và cộng tác của những bậc thức giả cùng bạn đọc yêu mến! Bài viết cho chuyên mục xin được gửi về Báo Nông nghiệp Việt Nam, 14 Ngô Quyền, Hà Nội. Email [email protected]. Hoặc liên hệ người phụ trách chuyên mục Ông Tô Đức Huy, Trưởng ban Thư ký Tòa soạn; Điện thoại Email [email protected]. NNVN Cải táng là việc quan trong trong mỗi gia đình. Về yếu tố tâm linh và khoa học cũng chứng minh. Các thành viên trong dòng tộc có mối liên hệ với nhau, mặc dù đã mất. Việc cải táng giúp cho gia đạo, gia tộc thêm bền vững và phát triển. Do đó, cần hiểu đúng và đủ để công việc được thuận lợi, như ý. Cải táng là việc đào huyệt cũ lên rồi chuyển xương cốt sang vị trí mới. Giúp gia đạo bình an, chuyển vận. Khi nào cần cải táng mộ? Cải táng khi nào, là điều nhiều người chưa rõ. Đặc biệt các tỉnh ở miền Bắc Việt Nam, đều thực hiện nghi lễ này. Cải táng do nhà nghèo, khi cha mẹ mất chưa có điều kiện để lo lắng chu toàn. Sau vài ba năm kinh tế đã ổn định. Muốn thay đổi tránh nơi cũ bị hư hại, sụt lún mà ảnh hưởng tới di hài. Xung quanh mộ thấy nhiều mối kiến, nước lụt. Bên cạnh mộ xây mới thành đường lớn, bắt buộc phải cải táng. Đất bên cạnh mộ vô cớ sụt lún, cây cối khô héo. Trong nhà gặp nhiều chuyện không hay, ốm đau bệnh tật,vướng vào pháp luật. Gia đình có người muốn cầu công danh sự nghiệp. Các bước thực hiện khi cải táng, cát táng Bước 1 Chọn ngày lành tháng tốt để thực hiện đặt mộ Quan trọng nhất là thời điểm đặt tiểu quách xuống huyệt mộ Đây là công việc quan trọng nhất giúp Linh cốt tiếp khí theo nguyên tắc phù long bổ sơn tương chủ để gia tăng cát khí. Chọn không đúng thời điểm thì việc cát lại thành hung. Bước 2 Đào huyệt Đến ngày thực hiện đặt huyệt mộ thì đào huyệt mới theo giờ đã chỉ định giờ động thổ Nếu xây bể thì cần xem ngày động thổ đào huyệt, thường trước ngày đặt từ 5-7 ngày Khi đào huyệt xong thì phân kim định hướng Tiểu quách để thuận lợi cho quá trình đặt mộ. Đối vợi huyệt đã đào sẵn nếu phần gạch xây phía dưới cũ, bẩn thì cần cậy bỏ và xây gạch mới lưu ý làm sạch rác, bùn dưới nền mộ. Bước 3 Phá nấm Làm lễ trong ban thờ gia tiên xin phá nấm Thực hiện phá nấm, chuẩn bị các dụng cụ cho việc tắm rửa xương cốt Khi phá nấm chỉ bỏ tầng đất mặt không nên đào đến nắp áo quan, không để ánh sáng mặt trời rọi trực tiếp vào áo quan. Xông khí bằng bột trừ tà tại 4 góc và ở giữa huyệt chỗ đặt áo quan Thường làm vào giờ Thân hoặc Dậu gia đình chủ động, căn cứ vào tình hình thực tế. Quan trọng nhất là là giờ hạ Linh cốt xuống huyệt mới. Giờ phá nấm chỉ cần chọn giờ cát trong ngày là được. Bước 4 Tắm rửa xương cốt Căn cứ vào thời gian đặt huyệt mà thực hiện thời gian tắm rửa xương cốt phù hợp thường tổng thời gian tắm rửa khoảng 90’-120’ là xong. Tránh để cốt bên ngoài quá lâu. Khi tắm rửa gia chủ cần hỏi kỹ người tắm rửa về số lượng các loại xương cốt, kiểm tra tránh để sót hoặc thiếu. Sử dụng Bột ngũ vị, rượu trắng, nước mưa tắm rửa và tráng linh cốt là tốt nhất Đặt xương cốt vào Tiểu rồi đặt tiểu vào quách. Khi đặt tiểu vào quách dùng hoa cúc, chè khô để chèn xung quanh, tránh để tiểu dịch chuyển so với quách khi đặt xuống sẽ lệch hướng. Tráng rửa sạch tiểu, quách bằng Nước thơm khai vận trước khi thực hiện Tráng rửa sạch tiểu quách sau khi hoàn thành việc đặt Linh cốt vào tiểu quách Chuyển tiểu quách đến nơi huyệt mới * Hoàn long mộ đất cũ sau khi đưa áo quan lên Đưa áo quan lên hết khỏi huyệt cũ Lần 1 Rắc bột thơm ngũ vị rồi tưới xuống rượu hoàn long dùng 1/2 chai 1 lít , rắc gạo vàng thần tài xuống huyệt. Tưới nước Tam thần xuống huyệt khoảng 1/5 chai – 200ml Chỗ còn lại để dùng cho huyệt mới, lắc đều khi sử dụng Lần 2 Rắc bột thơm ngũ vị rồi tưới xuống rượu hoàn long dùng nốt 1/2 chai 1 lít , Rắc gạo vàng thần tài xuống huyệt huyệt. Có thể đưa xuống huyệt chút vàng thỏi, vàng hoa đỏ, vàng ngũ phương, tiền vàng xuống huyệt rồi lấp đất lại Xông khí bằng bột trừ tà tại 4 góc và ở giữa huyệt chỗ đặt áo quan Sau đó hóa vàng. Bước 5 Hạ huyệt lấp đất Trước hạ huyệt Trước giờ hạ huyệt hoặc sau khi phá nấm gia chủ đến nơi huyệt mới đào xuống phần Đất thực thổ hố để đặt vừa tiểu quách Huyệt để đặt tiểu quách trong ngày hoặc trước giờ hạ huyệt từ 1-3 tiếng mới đào vì để lâu tán khí, ngã quỷ quấy nhiễu không tốt Xông huyệt bằng Bột trừ tà khai vận 4 góc và ở giữa rồi để đó chờ chuyển Tiểu quách đến sau khi tắm rửa cốt xong Tưới xuống Nước thơm khai vận làm ướt phần đáy và xung quanh hố đặt tiểu quách Hoàn long, trấn trạch * Lần 1 Tưới nước hoàn long tưới hết 1 chai 1 lít, rồi đến bột thơm ngũ vị bột trong bộ trấn trạch huyệt mộ, rắc gạo vàng thần tài, nếu có chè khô và hoa nhài rắc xuống càng tốt. Đặt thất bảo xuống trung tâm của huyệt Bỏ nilon của gói thất bảo, ấn 1 lỗ nhỏ rồi đặt thất bảo xuống lấp lại Tưới nước Tam thần xuống huyệt khoảng 1/5 chai – 200ml Đặt tiền xu xuống đáy huyệt có thể xếp thành hàng lối 5x20 bớt 1 đồng chỗ thất bảo hoặc không cần xếp trải đều khắp đáy huyệt là được trong bộ trấn trạch có 99 đồng Đặt chỉ ngũ sắc xuống dưới huyệt Đặt dẫn long phù trong bộ Hoàn Long lên trên chỉ ngũ sắc Hạ tiểu quách xuống huyệt tiểu quách được đặt trên dẫn long phù Hiệu chỉnh phương hướng phù hợp Phân kim yên vị Hoàn long, trấn trạch * Lần 2 - Tưới nước hoàn long tưới hết 1 chai 1 lít, rồi bột thơm ngũ vị bột trong bộ trấn trạch, rắc gạo vàng thần tài. - Tưới nước Tam thần xuống huyệt khoảng 1/5 chai – 200ml - Nếu dùng trà khô hoặc hoa cúc thì cũng thả xuống luôn rất tốt - Sau đó lấp đất đến ½ huyệt mộ * Lần 3 - Tưới nước hoàn long tưới hết 1 chai 1 lít, rồi bột thơm ngũ vị bột trong bộ trấn trạch, rắc gạo vàng thần tài, nếu có chè khô và hoa nhài rắc xuống càng tốt. - Tưới nước Tam thần xuống huyệt khoảng 1/5 chai – 200ml - Nếu dùng trà khô hoặc hoa cúc thì cũng thả xuống luôn - Sau đó Lấp đất đến mặt huyệt mộ huyệt mộ * Lần 4 - Tưới nước hoàn long tưới hết 1 chai 1 lít, rồi bột thơm ngũ vị bột trong bộ trấn trạch, rắc gạo vàng thần tài 1 chai 1 lít xung quanh huyệt - Tưới nước Tam thần xuống huyệt khoảng 1/5 chai – 200ml vừa hay hết - Lấp đất tạo nấm cho huyệt mộ - Xông huyệt bằng Bột trừ tà khai vận 4 góc và ở giữa - Làm lễ tạ rồi ra về sáng hôm sau thợ xây có thể tiếp thi công xây dựng mộ hoặc đặt lăng mô - Sau khi hoàn thiện hoàn toàn thì làm lễ tạ Thứ tự lấp đất và tưới nước hoàn long Hoàn thiện việc địa táng Cải táng hoàn tất, các thành viên trong gia đình đều cảm thấy hoan hỉ, vui vẻ. Chắc chắn mọi việc sẽ được thuận lợi, hanh thông Mộ trạch hoàn thiện Công ty TNHH Kiến Trúc Phong Thủy Tam Nguyên Hotline Địa chỉ Hà Nội Lô A12/D7, ngõ 66 Khúc Thừa Dụ, Khu đô thị mới, Cầu Giấy, Hà Nội, Việt Nam Quảng Ninh Số 81 đường Nguyễn Văn Cừ, phường Hồng Hải, TP. Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh. Đà Nẵng Tầng 12, Tòa ACB, 218 Bạch Đằng, Phường Phước Ninh, Quận Hải Châu, Đà Nẵng TP Hồ Chí Minh 778/5 Nguyễn Kiệm, Phường 4, Quận Phú Nhuận, TP HCM Theo quan niệm từ xa xưa, nơi an nghỉ cuối cùng của tổ tiên, ông bà không chỉ quan trọng đối với người đã khuất mà còn ảnh hưởng rất lớn đến người đang còn sống. Chăm lo chu toàn mộ phần trước là thể hiện sự hiếu thảo của gia đạo, mong muốn đem lại những gì tốt đẹp nhất cho người đã khuất, sau là để mong người đã khuất phù hộ độ trì cho con cháu mạnh khỏe và giàu sang. Chính vì thế, việc cải táng mộ phải được chuẩn bị, cân nhắc kỹ lưỡng, thực hiện đầy đủ nghi lễ và chỉn chu trong từng công việc. Việc cải táng cần được chuẩn bị chỉn chu và thực hiện nghi lễ trang nghiêm Cải táng là gì? Cải táng hay còn gọi là bốc mộ, sang mộ, sang cát, cải mả,... là việc đào quan tài lên, cho xương người quá cố vào một bộ quan tài mới nhỏ hơn hay còn gọi là tiểu quách rồi chôn xuống. Xây dựng “ngôi nhà mới” vững chãi hơn cho người đã khuất với hy vọng ở thế giới bên kia họ luôn được nhận những điều tốt đẹp. Đối với người Việt chúng ta trước nay luôn coi trọng đạo Hiếu, hướng về cội nguồn, nên việc cải táng phần mộ cũng như vẹn tròn hiếu đạo với ông bà và cha mẹ đã khuất. Cải táng mộ - vẹn tròn hiếu đạo với tổ tiên, ông bà Phong tục cải táng Cải táng là phong tục khởi nguồn từ thời Bắc thuộc khi quan lại và thương lái Trung Quốc mất tại Nam và gia đình có nhu cầu đưa xương cốt về lại chính quốc, về sau thành lệ và thành phong tục. Do yếu tố địa lý ở Đồng bằng Bắc Bộ phần lớn là đất pha cát phù sa, sau khi người mất được an táng đa số là tiêu hết thịt, thậm chí có chỗ đất còn hao cả xương nếu không cải táng thì chỉ còn lại mỗi đất, mà cát phù sa thì bẩn nên phải tắm rửa thay áo. Bên cạnh đó, gỗ áo quan chôn trên đất tại Đồng bằng Bắc Bộ nhanh hỏng, hơn nữa hay sập ván thiên, bởi mùa cạn thì khô mà mùa lũ thì đầy nước, mối lại hay tụ lại trên chỗ đất cao mồ mả hay cao hơn ruộng nên hay xông vào áo quan. Mộ cải táng tại Công Viên Vĩnh Hằng Long Thành Việc cải táng, bốc mộ là rất cần thiết và trở thành một phong tục lâu đời ở mọi miền, thể hiện tấm lòng thành kính của người sống đối với người thân đã khuất. Chăm lo chu toàn “ngôi nhà mới” đẹp đẽ, chắc chắn hơn bằng cách bốc mộ, giải phóng hương hồn người thân khỏi mộ để có thể biến đổi thành tổ tiên linh thiêng, phù hộ cho gia đình được an lành và may mắn. Xem thêm Ý nghĩa của việc cầu siêu cho người mất Các thủ tục khi cải táng Chọn ngày cải táng Theo phong tục, người mất sau 3 năm thì được cải táng, cũng là lúc gia đình mãn tang hoàn toàn hết để tang. Do vậy, sau 3 năm hung táng là thời điểm phù hợp tiến hành cải táng phần mộ. Tuy nhiên, do khí hậu và môi trường hiện nay có nhiều thay đổi, các hóa chất được sử dụng nhiều trong đất để phục vụ sản xuất nông nghiệp. Hiện tượng sau 3 năm xác người chưa được phân hủy diễn ra khá phổ biến, nên nhiều gia đình lựa chọn giải pháp là để thời gian cải táng lâu hơn, từ 4 đến 5 năm hay thậm chí là đến 7 năm. Năm để tiến hành cải táng phải lựa chọn theo tuổi của người quá cố và tuổi của trưởng nam trong gia đình, việc tiến hành cải táng từ cuối Thu đến trước ngày Đông Chí là thời điểm phù hợp nhất của năm. Tiến hành cải táng, bốc mộ đa số vào ban đêm hoặc sáng sớm khi ánh mặt trời chưa chiếu xuống khiến cho xương sẽ bị hỏng và ảnh hưởng đến hài cốt. Lựa chọn nơi đặt huyệt mộ hợp phong thủy để mang lại phúc lành, may mắn Chọn nơi cải táng có phong thủy tốt - Đất chọn huyệt mộ tốt nhất là nơi đất mới chưa từng bị đào xới, chôn lấp, khí đất của huyệt tươi tốt, đất rắn chắc, tươi tốt. Nếu là vùng đồng bằng thì đất tươi mịn, đào lên phía dưới độ 6,70cm đất đặc quánh, có màu nâu đậm hoặc vàng nhạt hoặc cùng màu với đất khu vực bản địa. Nếu là miền sơn cước thì đất mịn màng có màu vàng nhạt "nhưng không được quá khô". - Ở các nghĩa trang thường bị tình trạng quá tải về diện tích, các phần mộ chen lấn nhau. Tránh huyệt bị các mộ xung quanh đè lên hoặc các góc mộ khác chọc vào ngay trước phần mộ, hoặc đâm xuyên vào 2 bên cạnh mộ. Nếu chọn được huyệt phía trước rộng thoáng nằm cạnh bên ao hồ hay sông suối là đẹp nhất. Trường hợp đất đai khan hiếm thì tối thiểu cũng nên có một khoảng đất trống nằm ngay phía trước huyệt mộ. - Cần chú ý quan sát hệ thống đường đi xung quanh huyệt. Nếu huyệt có đường đi đâm thẳng vào giữa hoặc đâm xuyên sang hai bên thì chủ về phá bại không thể dùng, hay đường đi sát ngay phía sau huyệt cũng là điều tối kỵ. Tốt nhất nên lựa chọn vị trí huyệt ở nơi yên tĩnh, xa cách với đường đi lối lại quanh khu vực mộ. - Ở những vùng cao, núi non hiểm trở thì cần thẩm định huyệt theo những tiêu chí của địa lý. Lựa chọn vị trí huyệt được bao bọc có long hổ hai bên ôm lấy huyệt, phía trước có minh đường thuỷ tụ, phía sau có cao sơn che chắn thì tốt. - Điều kiêng kỵ nhất vị trí huyệt đào là nơi đất quá khô, không tốt cho xương, hoặc đào lên ở đáy huyệt có mạch nước ngầm chảy xiết. Điều này về lâu dài rất dễ trôi mất mộ, trừ khi dòng nước đó được xác định là "tụ huyệt long thủy lộ". Nếu đào có nước ít thì tốt nhưng không được chảy xiết và màu sắc của nước trong, có mùi thơm, tránh nước có mùi tanh nồng hoặc mùi khó ngửi. Những huyệt ở đồng bằng thì nên có ít nước ở dưới huyệt, điều nên kiêng chính là chôn đè lên huyệt cũ của người khác, nếu phải chôn thì chỉ chôn phía bên cạnh. Văn khấn cải táng Văn khấn cúng Lễ Cải Cát dời mộ, sửa mộ tại gia Nam mô A Di Đà Phật! 3 lần – Con kính lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư phật mười phương. – Con kính lạy Đức Đương cảnh Thành hoàng chư vị Đại vương. – Con kính lạy ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân. – Con kính lạy chư gia tiên Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ tỷ. Hôm nay là ngày....tháng.....năm..., tại vị trí, địa điểm khấn. Hiển khảo hoặc hiển tỷ.............................................mộ tiền. Than rằng Thương xót ông/bà/cha/mẹ xưa, vắng xa trần thế. Thác về, sống gửi, đất ba thước phải vùi chôn. Phách lạc hồn bay, hình trăm năm khó gìn để. Lúc trước việc nhà bối rối, đặt để còn chưa hợp hướng phương. Tới nay, tìm đất tốt lành, sửa sang lại, cầu an hình thể. Rày thân Phần mộ dời xong, lễ Ngu kính tế. Hồn thiêng xin hưởng, nguyện cầu vĩnh viễn âm phần. Phúc để di lưu, phù hộ vững bền miêu duệ. Nam mô A Di Đà Phật! 3 lần Văn khấn Văn khấn cúng Lễ Cải Cát sang tiểu, sửa mộ, dời mộ Tại ban Sơn Thần và Thổ Thần tại nghĩa trang nơi đặt mộ cũ Nam mô A Di Đà Phật! 3 lần - Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư phật mười phương. - Con kính lạy Đức Hoàng Thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần. - Con kính lạy các ngài Long Mạch, Sơn Thần, Thổ địa, Thần linh cai quản trong xứ này. Hôm nay là ngày......tháng.....năm...... Tín chủ chúng con là.......................... Ngụ tại................ Chúng con cùng toàn thể gia quyến tuân theo nghi lễ sắm sửa hương hoa lễ vật dâng bày lên trước án, kính mời chư vị Tôn Thần lai lâm chiếu giám. Tình cớ chỉ vì gia đình chúng con có ngôi mộ của đọc tên và địa chỉ của người đã khuất táng tại xứ này, nay muốn cải táng bốc mộ. Vì vậy chúng con kính cáo đấng thần linh, Thổ Công, Thổ Phủ Long Mạch, tiền Chu Tước, hậu Huyền Vũ, tả Thanh Long, hữu Bạch Hổ và liệt vị Tôn Thần cai quản ở nghĩa trang này. Thiết nghĩ các ngài tuân chỉ Ngọc Hoàng thượng đế trấn giữ một phương tiều trừ tà tinh ác quỷ, phù hộ muôn dân, hun đúc thần phong linh khí, đức lớn công cao, nhân từ hiếu sinh. Nay xin thương xót tín chủ chúng con giáng lâm trước án thụ hưởng lễ vật và cho phép gia quyến chúng con bốc mộ của vong linh tên người đã khuất vào giờ….ngày…..tháng…..năm….. Tín chủ thành tâm bái tạ Minh Thần, xin phù hộ cho công việc cải cát được tốt đẹp. Lòng thành kính cẩn, lễ bạc tâm thành, lượng cả xét soi, cúi xin chứng giám! Văn khấn cúng Lễ Cải Cát Tại ban Sơn Thần và Thổ Thần tại nghĩa trang nơi đặt mộ mới Việc cải táng tốt nhất nên tiến hành theo hướng dẫn của Thầy phong thủy - Nam mô Bổn sư Thích Ca Mâu Ni Phật! 3 lần - Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư phật mười phương. - Con kính lạy Đức Hoàng Thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần. - Con kính lạy các ngài Long Mạch, Sơn Thần, Thổ địa, Thần linh cai quản trong xứ này. Hôm nay là ngày......tháng.....năm...... Tín chủ chúng con là......... Ngụ tại.................... Gia đình chúng con có táng Tên vong ............... húy .... hiệu .... thọ chung ngày ngày mất ở khu đất này, kính dâng lễ vật ........... lễ nghi các thứ. Thiết nghĩ Đất có dữ có lành Đều do họa phúc Kết phát dựa vào âm đức Cũng nhờ thần lực hiển linh Ấy thực thường tình Xiết bao cảm cách. Những mong mồ yên mả đẹp. Vậy dâng lễ bạc tâm thành Nhờ ơn đại đức Thấu nỗi u tình Khiến cho vong linh Được yên nơi chín suối Phù hộ dương trần con cháu nội, ngoại bình yên. Chúng con lễ bạc tâm thành cúi xin được phù hộ độ trì Con Nam mô Bổn sư Thích Ca Mâu Ni Phật 3 lần. Sắm lễ cải táng Các vật phẩm chuẩn bị cải táng tùy theo khả năng của từng gia đình như sau 1 vuông vải điều 20 tờ trang kim 50 lít nước Vang 2 lít rượu trắng 10 khăn mặt mới 2 bàn chải lớn 1 bàn chải nhỏ 3 chiếc chậu to 50kg củi khô Bạt, màn che mưa, gió… Trên đây là những kiến thức cơ bản về việc cải táng mà Công Viên Vĩnh Hằng Vườn Địa Đàng Huế đã tổng hợp lại theo kinh nghiệm dân gian, theo phong tục cổ xưa, có thể có những thiếu sót và không phù hợp với từng địa phương. Vì thế, khi tiến hành cải táng gia đình nên tham khảo ý kiến Thầy tâm linh phong thủy và tùy theo phong tục của từng địa phương mà tiến hành để người đã khuất được an lòng và mang lại phúc lành cho con cháu đời sau. Mọi thông tin xin liên hệ HỆ THỐNG CÔNG VIÊN VĨNH HẰNG - CÔNG VIÊN VĨNH HẰNG VƯỜN ĐỊA ĐÀNG HUẾ Hiếu Đạo Gia Tộc, Lộc Khởi Muôn Đời! - Hotline - Địa chỉ QL 1A , thôn Nguyệt Biều, xã Thủy Bằng, TP. Huế - Trụ sở 14 Nguyễn Thị Minh Khai, P. Phú Nhuận, TP. Huế - Email - Website - Youtube - Facebook

tục cải táng ở miền bắc